Hij zag de belangstelling voor de geschiedenis van Ridderkerk wel groeien maar was, naar zijn mening, nog te veel een eenling. Langzamerhand kwamen er andere mensen bij die dezelfde belangstelling hadden. Zo maakte hij zich druk over het klakkeloos overnemen van in de geschiedschrijving gemaakte fouten. De Geuzen zouden hier verschrikkelijk hebben huisgehouden, onzin. ' Zo gaat er ook een verhaal over een klooster dat in Ridderkerk gevestigd moet zijn geweest. Ook dat is nonsens. De grond op de bewuste plaats was in eigendom van een klooster, maar een klooster heeft er nooit gestaan.' Een andere zaak die hem hoog zit is dat mensen de dingen in spraakgebruik wijzigen. 'Een paar stedelingen in Ambacht zijn er ooit mee begonnen om de Waal bij Rijsoord het Waaltje te noemen'. Rezoorders, weet hij, kunnen zich daar vreselijk aan ergeren. 'Je praat toch ook niet over het Noordje of het Maasje'. .

 

 

Selectie Ridderkerk.
 

Van der Es heeft vele jaren lang geweldig veel voor de Stichting Oud Ridderkerk gedaan. Hij hield lezingen en met vragen kon je altijd bij hem terecht. Naar buiten toe gaf hij met zijn publicaties de Oudheidkamer een gezicht. Vele boekjes uit onze historische reeks werden door hem (ook in samenwerking met anderen) geschreven. Wie kent niet zijn onderschriften bij reproducties van zijn ansichtkaarten en foto's die in boekvorm (drie delen van 1900 tot 1976) als Selectie Ridderkerk werden uitgegeven. Met zijn vaak humorvolle en kundige onderschriften leerde hij ons preciezer naar die afbeeldingen te kijken en ervan te genieten.

 

 

Bibliotheek.
 

In 1982 werd het gebouw van Gemeentewerken verbouwd en uitgebreid. Deze gebeurtenis was reden om voor alle relaties open huis en een receptie te houden. Men kwam op het idee om alle relaties van Gemeentewerken te vragen een bedragje op een speciaal daarvoor geopende rekening te storten. Dit in plaats van het gebruikelijke bloemetje te sturen. De opbrengst zou worden besteed aan de Oudheidkamer die in die periode verbouwd en gerenoveerd werd. Besloten werd te trachten met het geld de kostbare en zeldzame verzameling documenten, landkaarten, boeken en brochures van het archief van Jan van der Es aan te kopen. Hij kon op die manier enigszins schadeloos gesteld worden voor de vele kosten die hij in het verleden gemaakt had. De prentbriefkaartenverzameling bleef in handen van Jan van der Es zelf. Aanvankelijke twijfels over de bibliotheek van de oudheidkamer die bij hem leefden, waren geheel weggenomen. Hij had zelf kunnen constateren dat de organisatie van de bibliotheek in handen was van uiterst serieuze medewerkers. Zo bleef zijn in vele jaren opgebouwde historisch Ridderkerks archief in zijn geheel bewaard voor het nageslacht.

 

 

Erering.
 

Niet alleen het stichting maar ook het gemeentebestuur toonde zich verheugd over de overdracht. Een groot publiek kon nu voortaan van een schat aan informatie kennis nemen. Tijdens de bijeenkomst in de Oudheidkamer werd de overdracht aan de Stichting Oud Ridderkerk feestelijk gevierd. Ing. A. Bos, directeur Gemeentewerken in Ridderkerk, typeerde in RN regio Zuid van 20 januari 1988 de gedachten van de bejaarde historicus. 'U raakt een stuk van uw leven kwijt, maar u kunt er van overtuigd zijn dat het in goede handen is.' Van burgemeester Verplanke kreeg Jan van der Es bij die gelegenheid de prestigieuze erering van de gemeente Ridderkerk uitgereikt: 'Architecten zijn te vervangen, artsen en wethouders ook en zelfs - met moeite - burgemeesters.' Maar wie neemt het werk van een historicus over?' vroeg Verplanke zich vervolgens af die hier aan toevoegde dat hij diep respect had voor de wijze waarop Van der Es zich heeft verdiept in de geschiedenis van Ridderkerk. 'U bent een unieke figuur in de Ridderkerkse samenleving.'