Burgemeester Kattenbusch krijgt de ambtsketen van Ridderkerk uit handen van wethouder Groenenboom.

Op zaterdagmiddag 12 december 1942 wapperen NSB-vlaggen op de toren van de Singelkerk en bovenop het Ridderkerkse gemeentehuis. In de raadzaal, waar bijna honderd genodigden bijeen zijn, wordt Johan Adolf Kattenbusch geïnstalleerd als nieuwe burgemeester van het dorp. Enkele maanden daarvoor, op 9 mei 1942, was Crezée door de Duitse bezetter op staande voet ontslagen. De Ridderkerkse burgemeester had de eerste twee oorlogsjaren op eieren moeten lopen. Een burgemeester in oorlogstijd bevindt zich in een nauwelijks benijdenswaardige positie! Ridderkerkse NSB'ers daagden Crezée herhaaldelijk uit. Met provocerend gedrag tijdens het uitdelen van Volk en Vaderland in de Kerkweg en Mauritsweg werd door hen opzettelijk geweld uitgelokt. En de burgemeester, die verantwoordelijk was voor het handhaven van de openbare orde, werd met kat en muis spelletjes in het nauw gedreven. Onder het ambtenarencorps in het dorp bevond zich een aantal NSB'ers die actief hebben aangestuurd op het ontslag van burgemeester Crezée. Polderman (hoofd distributiedienst) en Van der Wedden (politieagent) leverden bij de SD zoveel lasterlijke verhalen aan, dat er op het bureau van deze Duitse instantie een lijvig dossier over de Ridderkerkse burgemeester was gevormd.
Als Crezée agent Van der Wedden in het najaar van 1941 ontslaat, moet hij bij de SD verschijnen. Daar wordt hem zijn dossier getoond. De Duiters eisen dat hij de NSB'er Van der Wedden weer in dienst neemt. Crezée weigert, ook nadat hij in zijn gezicht wordt gespuugd. Enige tijd later wordt de Ridderkerkse burgemeester door de Duitse bezetter ontslagen.
Op 11 november 1942 benoemt rijkscommissaris Seys-Inquart de 59-jarige Kattenbusch tot de opvol¬ger van Crezée. Overigens geheel tegen de adviezen van ambtenaren op het Ministerie van Binnenlandse Zaken in! Men vindt dat er in het onrustige Ridderkerk 'met een voor het grote deel uit fabrieksarbeiders bestaande bevolking' een burgemeester met ervaring aan het roer moet komen te staan. En bestuurlijke ervaring heeft Kattenbusch nauwelijks. Hij heeft in de eerste helft van de twintigste eeuw carrière gemaakt in Indië als ingenieur bij de staatsspoorwegen. En inmiddels geniet hij, na terugkeer in Nederland, van
een royaal tropenpensioen en doet wat vrijwilligerswerk in Oegstgeest.
Bij de installatie hangt wethouder Groenenboom de ambtsketen bij de nieuwe burgemeester om. Hij richt zich tot Kattenbusch met de woorden: 'U zult begrijpen, dat ik met gemengde gevoelens mij van mijn taak kwijt U als burgemeester der gemeente Ridderkerk te installeeren. (...) Het overhandigen van den ambtsketen aan U is dan ook het overdragen van het hoogste gezag wat de gemeente Ridderkerk betreft (...). Ik raad u aan, wanneer u dit gemeentehuis binnenstapt om uw dagelijkschen arbeid te verrichten, lees dan de schone spreuk, geplaatst boven de voordeur: 'Gerechtigheid verhoogt een volk'. En breng deze spreuk in vervulling. Kattenbusch draagt bij de plechtigheid het zwarte uniform van de NSB. Verder is er in de raadzaal weinig ander propagandistisch vertoon voor de partij te zien. Alleen een groot bord met het opschrift 'Godsvertrouwen', een van de sloguns van de NSB, prijkt speciaal voor deze gelegenheid tegen de muur. Kattenbusch blijft tot het einde van de bezetting burgemeester van Ridderkerk. Wethouder Groenenboom neemt in de zomer van 1944 om ' gezondheidsredenen' ontslag. In zijn plaats wordt de NSB' er IJ. van der Waal benoemd. Ridderkerk staat dan volledig onder het bestuur van de nationaalsocialisten. Tot 7 mei 1945, dan komen de eerste Canadese bevrijders aan in het dorp en keert burgemeester Crezée weer terug naar Ridderkerk. Kattenbusch verbrandt in deze dagen veel persoonlijke bezittingen, zoals zijn lidmaatschapskaarten van de NSB, Maar zijn partijspeldje blijft hij tot zijn arrestatie, op donderdag 10 mei (Hemelvaartsdag) dragen. Kattenbusch wordt dan samen met veel andere Ridderkerkse collaborateurs vastgezet in de Electrozaal te Slikkerveer. Daar krijgt hij als notabele overigens wel een voorkeursbehandeling. In tegenstelling tot de andere gevangenen heeft Kattenbusch een eigen cel met wastafel!
In de maanden en jaren daarna start het strafproces tegen de ex-burgemeester van Ridderkerk. Maar ook tegen burgemeester Crezée en wethouder Groenenboom worden klachten van 'steun aan de bezetter' ingediend! Een complot om de terugkeer van burgemeester Crezée na de bevrijding te voorkomen, werd nota bene door zijn partijgenoten al in de oorlogsjaren beraamd!
Deze week verschijnt van Stichting Oud Ridderkerk het boek ' Ridderkerk en de Tweede Wereldoorlog'. Hierin leest u meer over de politieke geschiedenis van Ridderkerk tijdens de bezetting en vlak na de bevrijding. Welke rol speelde Kattenbusch in het dorp? Hoe hoog was de straf die hij na de bezetting opgelegd kreeg? En slaagde het complot tegen de terugkeer van Crezée als burgemeester? Op deze vragen wordt in het boek een antwoord gegeven. En ook thema's als de mei¬dagen van 1940, het verzet in Ridderkerk, het drama aan de Donckselaan, de arrestatie van een joodse vrouw in Bolnes, Ridderkerkse moffenmeiden, enz. worden op basis van uitvoerig archiefonderzoek belicht. De schrijvers hebben gebruik kunnen maken van nog nooit eerder geopende archieven, gepubliceerde dagboeken en getoonde foto's. Bij het boek 'Ridderkerk en de Tweede Wereldoorlog' hoort de gelijknamige expositie, die tot half juni te zien is in de Oudheidkamer.